هفته گذشته مستند «بیراهه» که از شبکه یک پخش شد،برنامه خود را به موضوع شبکه‌های ماهواره‌ای و سریال‌های آن اختصاص داد. این برنامه بسیاری از مشکلاتی را که با ورود ماهواره به خانه برای خانواده‌ها رخ داده بود نشان داد.
بسیاری از افراد،تحت تاثیر سریال‌ها و فرهنگ بیگانه، رفتار متفاوتی از خود نشان می‌دادند، چیزی را که با فرهنگ خودشان همخوانی نداشت از خود بروز می‌دادند و همین امر،اعضای دیگر خانواده را به اعتراض واداشته بود.
زن و مرد جوان که مدت کمی از ازدواج آنها می‌گذشت، یکی از قربانیان این ماجرا بودند.مرد جوان با دیدن سریال‌های مختلف، رفته‌رفته رفتار‌های متفاوتی از خود نشان داده بود تا جایی که از همسر خود می‌خواست، با او در مهمانی‌های مختلف شرکت کند و جلوی دیگران لباس‌های آزادتر بپوشد. او تحت تاثیر فرهنگی نامعلوم، همسرش را یک انسان قدیمی و بسیار سنتی خطاب می‌کرد و می‌گفت: دوست دارم همسرم با من به مهمانی بیاید و همان‌گونه که من با همسران دوستانم راحت هستم، او هم با دیگران راحت باشد اما او من را به بی غیرتی متهم می‌کند. این موضوع را چنان پیش دیگران تعریف می‌کند که انگار از او درخواست نابجایی داشتم.
مادر مدرن
مرد میانسال یکی دیگر از قربانیان این ماجرا بود که با ورود ماهواره به خانه‌اش، تمام زندگی‌شان زیرورو شد. او در باره تغییراتی که در خانواده‌اش به‌وجود آمده، میگوید: قبل از آن‌که ماهواره‌ای در خانه ما وجود داشته باشد، همسرم یکی از نجیب‌ترین زن‌های فامیل بود. او و دخترانم بسیار خانم و سر به زیر بودند. من همیشه به آنها افتخار می‌کردم. زمانی که ماهواره برای خانه خریدم متوجه تغییر ناگهانی رفتارشان شدم اما هیچ زمان فکر نمی‌کردم این تغییر رفتار برای دیدن برنامه‌های ماهواره باشد. اصلا ماهواره نمی‌دیدم، برای همین منشا تغییرات را پیدا نمی‌کردم که اگر از همان اول پیدا می‌کردم کار به اینجا نمی‌کشید. بعد از مدتی با دیدن ماهواره رفتار و طرز حرف زدن همسرم عوض شد. اولویت‌هایش متفاوت شد. لباس‌های جدید خارجی‌اش جای تمام لباس‌های قبلی‌اش را گرفت. کار به جایی رسید که یک روز به من گفت دوست ندارم دیگر قدیمی باشم. دوست دارم حتی دختر بزرگ‌ترم دوست پسر داشته باشد و خودش همسر مورد علاقه اش را انتخاب کند.آنها وقتی مخالفت من را دیدند از خانه فرار کردند و در جایی دیگر زندگی تشکیل دادند.
تعارض فرهنگی تحت تاثیر ماهواره
هدفگذاری نامطلوب استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای زیرساخت‌های فرهنگی کشور را به خطر می‌اندازد زیرا ما کانونی ترین نهاد اجتماعی را خانواده می‌دانیم.
با دیدن سریال‌ها از فرهنگ‌های مختلف،برخی از اعضای خانواده‌ها دچار تعارض فرهنگی می‌شوند و این تعارض‌های فرهنگی موجب از هم پاشیدگی خانواده خواهد شد.
فرد که دچار تعارض فرهنگی شده است سعی می‌کند خود را همانند فردی از فرهنگ بیگانه کند و این امر نه‌تنها در خانواده مشکلاتی ایجاد می‌کند که تفاوت فرهنگی نسل‌ها را هم در پی خواهد داشت.
همانند یا همسان سازی یعنی آن که فرد با مشاهده کردن یک رفتار، سعی کند رفتار خود را عوض کند یا ناخودآگاه رفتارش عوض شود،این مشکلی است که بعد از دیدن سریال‌های ماهواره برای بسیاری از افراد رخ می‌دهد و همین موضوع یکی از دلایل اصلی طلاق در دادگاه‌های خانواده است که به آن تغییر فرهنگ یا رفتار هم می‌گویند.
یکی از مشخصه‌های این سریال‌ها،فصل فصل بودن آنهاست که این امر باعث می‌شود فرد در چند فصل مختلف بمب‌باران اطلاعاتی شود و آرام آرام بتواند با سریال همانندسازی کند.
مشخصه دیگر وجود عنصر عشق و احساس یا رفتار‌های جنسی نامطلوب است که فرد را وادار به دیدن و وابسته شدن به سریال می‌کند. همین موضوعات باعث می‌شود کم‌کم یک فرد به سبک زندگی بیگانه علاقه‌مند و از زندگی تکراری خود خسته شود.همین یکی از دلایل اصلی اختلاف و جدایی زوج‌هاست.
افراد به‌دلیل کامل طلبی که ذاتا دارند، دوست دارند رفتار و احساساتشان به حد بالایی از کمال برسد، همین موضوع باعث می‌شود با دیدن فیلم‌های خارجی، بخواهند مانند آنها حد بالایی از حس‌های مختلف را تجربه کنند و اینگونه به کمال برسند. آنها با خود می‌گویند جامعه ایران چه فرقی با جوامع خارج از کشور دارد و به خود حق می‌دهند که راحت تر زندگی کنند. بسیاری از افراد به این موضوع فکر نمی‌کنند که اینها همه فقط و فقط فیلم است و در جایی مثل ترکیه هم خیانت و... به این راحتی رخ نمی‌دهد. ترویج خشونت، افزایش سن بلوغ جنسی، کمتر شدن باور‌های دینی، شکاف باور‌های سنتی،شکاف بین خانواده‌ها و... از مشکـلاتـی است که دیدن این سریال‌ها با خود همراه دارد.
دکتر اسلامی - روان‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه
به‌دنبال تغییر رفتار
بسیاری از شبکه‌های ماهواره‌ای مختلف، مخصوصا شبکه‌هایی که برنامه‌های مختلف دارند و هیچ تیزر تبلیغاتی ندارند، از جایی حمایت می‌شوند و باید تحت فرمانی کار کنند.
این شبکه‌ها چشم را به کار می‌گیرند نه ذهن و عقل و شعور را و سعی می‌کنند با عادی کردن مسائل مختلف،نوعی رفتار بیگانه وارد کنند.یعنی یک فرد در لحظه، ذهن و فکر و عقل و تمام وجودش به یک چیز عادت می‌کند و آن را جزئی از رفتار خود می‌داند.
تفکر این شبکه‌ها روی سازمانی بنا شده زیرا وقتی برنامه‌های آنها را مطالعه و بررسی می‌کنیم، می‌توانیم دریابیم هدف آنها فقط خانواده‌های ایرانی است و تغییر رفتار افراد جامعه.
الهام چرخنده، بازیگر
ترویج خیانت
اغلب سریال‌های این شبکه‌ها روابطی را نشان می‌دهند که در فرهنگ یک فرد اصیل ایرانی تعریف شده نیست و بدتر از همه آن است که بسیاری از خانواده‌ها این سریال‌ها و روابط را دنبال می‌کنند.
همه فیلم‌هایی که از شبکه‌ها ماهواره پخش می‌شود یک نقطه مشترک دارد و آن هم خیانت است. خیانت زن و شوهر به هم یا خواهر به برادر یا برادران به هم و...
این همه حس بد در یک جا انسان را به تامل وا می‌دارد. چرا همه فیلم‌ها باید این درجه از خشونت و خیانت را داشته باشند؟ چرا بسیاری از مردم مانند افراد درون فیلم‌ها شده‌اند؟ همه اینها فاجعه است که اگر پیگیری نکنیم ممکن است گریبان بسیاری از خانواده‌های ایرانی را بگیرد.
زنده‌یاد حسن جوهرچی، بازیگر
