حدیث روز/ همه آداب سفر در سفارش لقمان به فرزندش

لقمان حکیم در یکی از توصیه‌های خود به فرزندش آداب سفر و شروط همسفر خوب را بیان کرده و در پایان بر لزوم احترام به مردم دیگر شهرها و روستاها نیز تاکید کرده است.

مشرق- امام جعفر صادق علیه السلام: لقمان به فرزندش گفت: هرگاه با عدّه ای همسفر شدی،در کارهای مربوط به خودت و آنها با ایشان زیاد مشورت کن و در روی آنان تبسّم زیاد داشته باش، در زاد و توشه ات نسبت به آنان بخشنده باش ، اگر تو را دعوت کردند قبول کن و اگر از تو کمک خواستند کمکشان کن و در سه چیز از آنان برتر باش : خاموشی ، کثرت نماز و بخشندگی در مرکب یا دارایی و یا توشه ای که همراه داری
اگر برای حقّی از تو شهادت خواستند، شهادت بده و اگر از تو مشورت خواستند ، با تمام توان ، اندیشه ات را برای آنان به کارگیر . . . اگر همسفرانت راه افتادند ، تو نیز با آنان راه بیفت و اگر دیدی کار می کنند ، تو نیز با آنان مشغول کار شو ، اگر صدقه و قرضی دادند تو نیز با آنان همراهی کن و از کسی که سنّش از تو بیشتر است حرف شنوی داشته باش . .
هر گاه اُتْراق کردی، پیش از آن که بنشینی دو رکعت نماز بگزار . . . و هرگاه کوچ کردی نیز دو رکعت نماز بخوان و آن گاه با سرزمینی که در آن فرود آمده ای خداحافظی کن و بر آن و مردمش درود فرست ؛ زیرا هر سرزمینی را ساکنانی از فرشتگان است.

متن حدیث: 

الإمامُ الصّادقُ علیه السلام : قالَ لقمانُ لابنِهِ : إذا سافَرتَ مَع قَومٍ فَأکثِرِ استِشارَتَهُم فی أمرِکَ و أمرِهِم ، و أکثِرِ التَّبَسُّمَ فی وُجوهِهِم ، و کُن کَریما علی زادِکَ بَینَهُم ، و إذا دَعَوکَ فَأجِبهُم ، و إذا استَعانُوکَ فَأعِنهُم ، و اغلِبهُم بثَلاثٍ : طُولِ الصَّمتِ ، و کَثرَةِ الصَّلاةِ ، و سَخاءِ النَّفسِ بما مَعکَ مِن دابَّةٍ أو مالٍ أو زادٍ
و إذا استَشهَدُوکَ علی الحَقِّ فاشهَدْ لَهُم ، و اجهَدْ رَأیَکَ لَهُم إذا استَشارُوکَ ··· و إذا رَأیتَ أصحابَکَ یَمشُونَ فامشِ مَعهُم ، و إذا رَأیتَهُم یَعمَلُونَ فاعمَلْ مَعهُم ، و إذا تَصَدَّقُوا و أعطَوا قَرضا فَأعطِ مَعهُم ، و اسمَعْ مِمَّن هُو أکبَرُ مِنکَ سِنّا ···
و إذا نَزَلتَ فَصَلِّ رَکعتَینِ قَبلَ أن تَجلِسَ ··· و إذا ارتَحَلتَ فَصَلِّ رَکعتَینِ ثُمّ وَدِّعِ الأرضَ التی حَلَلتَ بها ، و سَلِّم علَیها و علی أهلِها ؛ فإنَّ لِکُلِّ بُقعَةٍ أهلاً مِنَ الملائکةِ.

"بحارالانوار، جلد ۲۸، صفحه ۲۷۱